اقدام پژوهی چگونه می‌توان با کاربرد تشویق یادگیری دانش‌آموزان ابتدایی را بهبود بخشید؟
اقدام پژوهی چگونه می‌توان با کاربرد تشویق یادگیری دانش‌آموزان ابتدایی را بهبود بخشید؟
چکیده:
انسان در دوره‌های مختلف از زندگی چه در دوره جوانی و بزرگ سالی و پیری -اعم از زن و مرد- در معرض ارتکاب فساد و شر وبدی قرار گرفته و همواره خطر رفتارهای ناستوده اخلاقی وی راتهدید می‌کند، و طبیعتاً به رفتارهای سوء و تخلفات اخلاقی راغب ومایل اند و نسبت به اعمال ممنوعه کنجکاوند، یکی از موضوعات مهم واساسی در این زمینه، تربیت اخلاقی است که انسان برای پرهیز از اخلاق رذیله وطی نمودن کمالات عالیه به آن نیازمند است روشهای مختلف در تربیت اخلاقی مطرح است، دو روش تشویق وتنبیه از مهترین روشهای تربیت اخلاقی است.
تشویق و تنبیه دو روش تربیتی است که برای رعایت مقررات و انضباط باید در مدارس مدنظر قرار گیرد. تنبیه در مواردی بکار می‌رود که رفتار دانش آموز ناپسند، برخلاف مقررات و غیر دلخواه است و می‌خواهیم آن را خاموش و تضعیف کنیم. این دو روش باید به‌طور صحیح بکار رود تا موجب آرامش خاطر گردد. در مورد تشویق و تنبیه مطالعات زیادی توسط روانشناسان صورت گرفته است و این مطالعات نشان می‌دهد که اثر تشویق بیش از تنبیه است و تا جایی که ممکن است باید از تنبیه خودداری شود زیرا تنبیه عوارضی ناخوشایند را دربردارد. تشویق باید بجا و مناسب باشد و به محض مشاهده و انجام رفتار مناسب از سوی دانش آموز باید بلافاصله اعمال گردد و از تشویق‌های بی مورد نیز باید خودداری کرد. تشویق مناسب و بجا در یادگیری تأثیر به سزایی دارد.
تنبیه نیز باعث تضعیف رفتارهای ناپسند می‌شود و اکثراً تنبیه به خاطر رفتاری است که مورد قبول بزرگان و اجتماع نیست. تنبیه نیز باید بجا و درست اعمال شود ومناسب خطای کودک باشد، و به محض انجام کار خلاف از سوی کودک تنبیه باید اعمال گردد و دلیل تنبیه نیز روشن شود. اغلب یا همه افراد، به لحاظ برخورداری از غریزه «حب نفس»، دوست دارند که مورد توجه و عنایت قرار بگیرند. توجه به این نیاز، درحدی که به افراط کشیده نشود و آثار سوء نداشته باشد، عاملی در جهت تغییر رفتار یا ایجاد «انگیزه عمل» در انسان‌هاست. وقتی کسی را مورد تشویق قرار می‌دهیم و به خاطر داشتن صفتی‌یا انجام کاری می‌ستاییم، در واقع حس «خود دوستی» او را ارضاءکرده‌ایم. این هم، جاذبه و محبت می‌آفریند، هم، نیت و انگیزه پدیدمی‌آورد یا تقویت می‌کند. همچنان که از لفظ تشویق نیز برمی‌آید، به معنای «بر سر شوق‌آوردن» و «راغب‌ساختن» در ماهیت تشویق نهفته است. این کار، نیازمند شناخت‌ما از روحیات و خصلتهای روانی اشخاص به معنای عام، و ازویژگیهای روحی فرد مورد تشویق به طور خاص است. در تشویق، باید از لفظ، شیوه و برخوردی استفاده کرد که در درون شخص، شوق ونیت و علاقه ایجاد کند و این محرک درونی، او را به تلاش بیرونی وادارکند، نه اینکه صرفاً یک «تحریک بیرونی» باشد. بعضی خصلت «تشویق دیگران» را ندارند و به دلیل خودخواهی، غرور، حسد یا هر عامل دیگر، هرگز زبان به ستایش و تمجید ازخوبیهای دیگران نمی‌گشایند و گفتن یک کلمه تشویق‌آمیز، برایشان‌بسیار سنگین است، هرچند خودشان پیوسته دوستدار آن‌اند که موردتشویق دیگران قرار بگیرند. برخی هم به گونه‌ای تربیت‌شده‌اند که به‌راحتی زبان به تعریف ازدیگران و خوبی‌هایشان می‌گشایند و نه تنها تشویق خوبان برایشان‌سنگین نیست، بلکه از این کار، لذت هم می‌برند. و … چقدر تفاوت‌میان این دو گونه افراد است! داشتن زبان و لحن تشویق‌آمیز، موهبتی خدایی است. نشان کمال‌روحی و همت‌بلند و علاقه به بالندگی و رشد انسان‌هاست. تشویق، درنیکان و نیکوکاران، زمینه بیشتر برای «عمل صالح» پدید می‌آورد ونسبت‌به بدان و بدیها، اثر غیر مستقیم بازدارندگی دارد. اگر درجامعه‌ای میان نیک و بد فرقی گذاشته نشود و به شایستگان فرزانه وفداکار و فرومایگان تبهکار به یک چشم نگاه کنند، این عامل سقوط‌اخلاقی و ارزشی جامعه است; صالحان مأیوس و دلسرد می‌شوند وفاسدان جرات و گستاخی می‌یابند. این مضمون کلام حضرت على (ع) است که در عهدنامه‌ای که به مالک‌اشتر نخعی نوشت، او را به این‌ارزشگذاری و بها دادن به نیکان صالح فرمان داد: «لا یکونن المحسن و المسیئ عندک بمنزله سواء، فان فی ذلک تزهیدا لاهل‌الاحسان فی الاحسان و تدریب لاهل الاسائه»;.
ای مالک … هرگز «نیکوکار» و «بدکار» نزد تو یکسان و در یک‌جایگاه نباشند، چرا که در این کار، بی‌رغبتی نیکوکاران در امرنیکوکاری است، و ورزیدگی و شوق بدکاران برای بدی است. تفاوت‌گذاشتن میان نیک و بد در نوع برخورد و احترام و توجه، نه‌تنها با «عدالت» منافاتی ندارد، بلکه سوق‌دادن جامعه به سوی‌صلاحیتهاست و ارج‌نهادن به نیکها و نیکان است. این تفاوت رفتاربه‌خاطر تفاوت عمل دیگران، هم در محیط خانه و میان فرزندان قابل‌عمل است، هم در محیط درسی و میان دانش‌آموزان و دانشجویان. هم‌نسبت‌به کارمندان، سربازان، خدمتگزاران و اقشار مختلف دیگر. بر این اساس، با استفاده از روشهای علمی به منظور کسب داده‌های لازم، از منابع گوناگون تحقیق مانند: همکاران و مدیر، دانش آموزان و والدین آنها، کتابها و ارزیابی نتایج آزمون‌های برگزار شده، به تجزیه و تحلیل آنها جهت شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد مسئله و یافتن راه‌حل‌های پیشنهادی پرداخته شد.
سوالات اساسی:
- چرا برخی از دانش آموزان در کلاس درس تمرکز ندارند؟
- چرا برخی از دانش آموزان در انجام تکالیف سهل انگاری می کنند؟
- چرا برخی از دانش آموزان توجهی به یادگیری عمیق ندارند؟
- چراتشویق بیش از روشهای دیگر مانند تنبیه بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیر دارد؟
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
موضوع اقدام پژوهی
توصیف وضع موجود
سوالات اساسی
گردآوری داده ها و شواهد(۱)
تجزیه و تحلیل داده ها
خلاصه یافته های اولیه
دیدگاه صاحب نظران
یافته های تحقیقات گذشته
مبانی و اصول پژوهش
راه حل موقتی
اجرای راه حل جدید
نتایج گزارش ها
گردآوری داده ها و شواهد (۲)
ارزیابی از نتایج راه حل اجرا
خلاصه ی نتایج
تصمیم نهایی
پیشنهادات
فهرست منابع
پیوست