چکیده

در آموزش یادگیری به شیوه فرایندی این باور اساسی وجود دارد که فرایندهای شناختی مانند مشاهده دقیق، جمع آوری و پردازش داده ها و فرضیه سازی پیش بینی استنباط و ... اساس یادگیری را تشکیل می دهند. و به همین اساس در تدریس فلسفه باید شرایطی فراهم شود تا این مهارت در یادگیرندگان تقویت شود و مکمل این یادگیری شرایط محیطی، ویژگی های یادگیرندگان، ضرورت های موضوع یادگیری، هدف آموزشی، هدف های یادگیرنده، نحوه سازمان دهی و ارائه موضوع و محتوای یادگیری، فعالیت یادگیرنده و مهم تر از همه شیوه ی تعاملی در فرایند تدریس مورد توجه قرار می گیرند.

فلسفه غرب با در دست داشتن چند ویژگی به راحتی توانسته است تا بنیادی ترین مراکز فکری و فرهنگی مسلمانان پیشروی کند از آن جمله:

1)دسترسی به کتابخانه و منابع نوشتاری گسترده و غنی از کهن ترین منابع تا جدیدترین آنها

2)در اختیار داشتن فضاهای آموزشی-پژوهشی مناسب و گسترده

3)امکانات فرآوان اطلاع رسانی به منظور نشر اندیشه های جدید از طریق کتاب، مجله های تخصصی، سایت های علمی و ...

4)بهره گیری از شیوه های پژوهشی-علمی

اما در این سوی دفتر پر برگ اندیشه های ناب فیلسوفان مسلمان به ویژه شیعیان هنوز با کمبودهایی روبرو است. و این کمبودها برای دانش پژوهشی که بخواهد در زمینه فلسفه اسلام حتی در زمینه فلسفه یونان باستان و ... تحقیق نماید محرز و تأثیرگذار است..

 مقدمه

از وقتي درآموزش و پرورش بعنوان دبير درس فلسفه مشغول به كارشده ام هر وقت پاي صحبت دبيران اين درس نشسته ام ازگله و شكايت آنها مبني بر اينكه دانش آموزان نسبت به اين درس علاقه نشان نمي دهند رنج برده ام و هميشه اين سوال مرا به خود مشغول كرده است كه چرا دانش آموزان نسبت به اين درس خاص اينگونه رفتارمي كنند؟ و با توجه به آمارهاي موجود درصد قبولي و ميانگين نمرات اين درس نيز پايين است؟ در ذهن خودم تحليل ها و دلايل خاصي هم براي اين رفتار دانش آموزان پيدا مي كردم. مانند اينكه:

ـ اين درس براي دانش آموزان خشك و بي جاذبه است.

ـ كلمات آن سخت و غير قابل فهم و درك است.

ـ اين درس در سالهاي قبل از پايه سوم پيش نيازي ندارد.

ـ اين دو كتاب عاري از عكس و تصاوير جذاب براي جلب توجه دانش آموزان است.

ـ تدريس اين دو كتاب در بيشتر مواقع توسط دبيران غيرمتخصص انجام گرفته است كه آنها هم در تدريس اين دو كتاب دچار مشكل بوده اند و يا حتي خودشان نيز به تدريس اين درس علاقه اي ندارند و به خاطر پركردن ساعات موظف خود مجبور شده اند كه در اين كلاسها تدريس كنند.

ـ دانش آموزان با الفاظ و مفاهيم فلسفه آشنا و مأنوس نيستند و كلماتي كه در آن استفاده مي شود كاملاً تخصصي و دور از ذهن دانش آموزان مي باشد.

ـ دانش آموزان از مفاهيم اين دروس در ذهن خود غولي ساخته اند كه هيچگاه دست يافتني نيست و نمي توانند اين درسها را ياد بگيرند.

ـ عدم علاقمندي دانش آموزان به اين درس حتي چه قبل از آنكه آن را بخوانند و چه بعد از مطالعه آن وجود دارد.

ـ رواج فرهنگ بدون فايده بودن و بدرد نخوري اين علوم در جامعه و كاربردي نبودن اين دروس در تحصيل و زندگي فردي و شخصي تحت تأثير فرهنگ غلط در ميان عوام و حتي بعضي از افراد تحصيل كرده.

ـ مظلوم بودن فلسفه در جامعه ي كنوني ما، زيرا نظام آموزش و پرورش و رسانه هاي جمعي كشور روي معرفي اين علوم آن چنان كار نكرده و بسترسازي لازم را انجام نداده است و اطلاع رساني صحيح در اين رابطه وجود ندارد. البته هركدام از اين دلايل بحران را مي توان به دقت آسيب شناسي و تحقيق جامع و علمي نمود. براي اينكه بتوانيم در كلاس بهتر عمل كنيم و در دانش آموزان علاقه و انگيزه ايجاد كنيم اين راه حلها را متناسب با شرايط و امكانات موجود در مدرسه و شناخت استعدادها و توانائيها و علايق و سليقه ي دانش آموزان بكارگيريم. البته بايد بدانيم كه هميشه فقط يك روش تدريس خاص و محدود براي همه نوع كلاس ها و درهمه ي شرايط نتيجه بخش نخواهد بود بلكه معلم هنرمند و توانا و فعال كسي است كه براي هر زمان و شرايطي يك راه حل منطقي و مناسب بكار ببندد.